Çok eski bir web tarayıcısı kullanıyorsunuz. Bu veya diğer siteleri görüntülemekte sorunlar yaşayabilirsiniz.. Tarayıcınızı güncellemeli veya alternatif bir tarayıcı kullanmalısınız.
Anabolik Steroid Kullanımı Sonrası Yüksek Çıkan ALT/AST Değerleri
ALT (Alanin Aminotransferaz) ve AST (Aspartat Aminotransferaz), karaciğer fonksiyonlarının bir göstergesi olan enzimlerdir. Bu enzimlerin kanda yüksek çıkması, karaciğer hasarını veya strese maruz kaldığını gösterebilir. Anabolik steroid kullanımı bu değerlerin yükselmesine neden olabilir. İşte bu süreci ve çözümleri açıklayan detaylı bir rehber:
Neden Yükselir?
Karaciğer Toksisitesi:
Oral steroidlerin çoğu, karaciğer tarafından metabolize edilir. Özellikle 17-alfa alkile edilmiş steroidler (örneğin, Dianabol, Anadrol) karaciğeri toksik etkileyebilir. Bu durum, karaciğer hücrelerinin zarar görmesine ve ALT/AST'nin kana salınmasına neden olur.
Kas Hasarı:
Yüksek dozda steroid kullanımı, yoğun egzersizle birleştirildiğinde kas hasarına yol açabilir. Bu durum AST seviyelerinin artmasına katkıda bulunabilir çünkü AST sadece karaciğerde değil, aynı zamanda kaslarda da bulunur.
Kolestaz (Safra Akışında Azalma):
Bazı steroidler safra akışını engelleyerek karaciğerde safra birikimine neden olabilir. Bu da karaciğer enzimlerini yükseltebilir.
Genetik Faktörler ve Önceden Var Olan Karaciğer Hastalıkları:
Eğer kişinin genetik yatkınlığı veya önceden var olan karaciğer rahatsızlıkları varsa, steroid kullanımı bu durumları tetikleyebilir.
Nasıl Düşürülür?
1. Steroid Kullanımını Durdurmak veya Azaltmak
Karaciğer üzerindeki toksik etkilerden kurtulmanın ilk adımı, steroid kullanımını kesmektir. Dozun azaltılması veya tamamen bırakılması, karaciğerin toparlanmasına olanak tanır.
2. Beslenme ve Takviyeler
Süt Devedikeni (Milk Thistle):
Silymarin içeriği sayesinde karaciğeri korur ve onarıcı etkiler gösterebilir.
N-Asetil Sistein (NAC):
Glutatyon üretimini artırarak karaciğer detoksifikasyonuna yardımcı olur.
Omega-3 Yağ Asitleri:
Anti-inflamatuar özellikleri sayesinde karaciğerin iyileşmesini destekler.
C ve E Vitaminleri:
Antioksidan özellikleriyle karaciğer stresini azaltır.
3. Hidratasyon
Bol su içmek karaciğer metabolizmasını destekler ve toksinlerin vücuttan atılmasını hızlandırır.
4. Alkol ve Diğer Zararlı Maddelerden Kaçınma
Steroid kullanımı sırasında alkol tüketmek, karaciğeri daha fazla zorlar. Bu nedenle, alkol tamamen bırakılmalıdır.
5. Düşük Yağlı, Yüksek Lifli Beslenme
Karaciğeri fazla yağ yükünden korumak için kızartma ve doymuş yağlardan kaçınılmalıdır. Sebze, meyve ve tam tahıllı besinler tercih edilmelidir.
6. Egzersizi Azaltmak
Aşırı yoğun egzersiz karaciğer enzimlerini yükseltebilir. Antrenman hacmi ve yoğunluğu azaltılmalıdır.
7. Doktor Kontrolü ve İlaç Kullanımı
Karaciğer enzimleri ciddi seviyede yükselmişse, bir hekime başvurulmalıdır. Gerekirse doktor tarafından reçeteli ilaçlar (örn. ursodeoksikolik asit) önerilebilir.
8. Düzenli Takip ve Testler
ALT ve AST seviyelerinin normale dönüp dönmediğini görmek için düzenli kan testleri yapılmalıdır. Normal aralık:
ALT: 7–56 U/L
AST: 10–40 U/L
Karaciğeri Destekleyen Örnek Diyet Planı
Öğün
Örnek Yemek
Kahvaltı
Yulaf ezmesi, badem, az yağlı süt
Ara Öğün
Taze meyve (elma, armut)
Öğle Yemeği
Izgara tavuk, haşlanmış brokoli
Ara Öğün
Ceviz ve yeşil çay
Akşam Yemeği
Balık (somon), bulgur pilavı, salata
Ara Öğün
Yoğurt ve keten tohumu
Sonuç
Anabolik steroid kullanımı sonrası yüksek ALT/AST seviyeleri karaciğerin zarar gördüğüne işaret eder. Bu durum ciddiye alınmalı ve yukarıdaki öneriler takip edilmelidir. Eğer belirtiler (örneğin, sarılık, karın ağrısı) devam ederse, mutlaka bir uzman doktora danışılmalıdır.